Odnośniki
- Indeks
- Anne Perry [Pitt 22] Southampton Row (pdf)
- fr 22
- Kraszewski Józef Ignacy Ramultowie
- FM Busby Long View 5 The Long View
- Chapter3
- Fred Saberhagen Berserker 00 Earth Descended
- Grabowski Andrzej A wszystko to... Ich troje
- Corpus Caesarianum Wojna afrykanska
- Alan Dean Foster Commonwealth 04 Voyage To The City of the Dead
- Jack Williamson The Ultimate Earth
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- torres9.htw.pl
1. Pierwszeństwo czegoś oznacza, że wszystko z niego wynika. Otóż pycha nie
towarzyszy wszystkim grzechom i nie jest początkiem wszystkich. Mówi bowiem
Augustyn1), że jest wiele wykroczeń nie spowodowanych pychą .
2. Mówi Pismo św.2), że początkiem pychy człowieka jest odstępstwo od Boga ,
wobec tego odstępstwo od Boga wyprzedza pychę.
3. Następstwo grzechów wydaje się wynikać z następstwa cnót. A ponieważ nie
pokora, lecz wiara jest pierwsza spośród cnót, wobec tego pycha nie ma
pierwszeństwa wśród grzechów.
4. Pisze Apostoł3): ludzie zli i zwodziciele brnąć będą w zło . Z tego zaś
wynikałoby, że początkiem zła w człowieku nie jest jakiś grzech największy. A
ponieważ pycha jest największym z grzechów, wobec tego nie jest pierwszym z
grzechów.
5. To co jest pozorne i udawane jest czymś pózniejszym niż to co rzeczywiste. Lecz
Filozof mówi4), że pyszałek udaje męstwo i śmiałość . Wobec tego występek
zuchwalstwa wyprzedza występek pychy.
Jednakże Pismo św.5) zajmuje stanowisko przeciwne w słowach: pycha jest
początkiem każdego grzechu .
Odpowiedz: We wszystkim pierwsze jest to, co istotne. Otóż powiedziano w artykule
poprzednim, że odwrócenie od Boga, będące formalnym dopełnieniem grzechu, w
pysze zachodzi istotnie, a w Innych grzechach pochodnie (wtórnie). Stąd pochodzi, że,
jak powiedziano wyżej przy omawianiu przyczyn grzechów6), pycha ze swej treści
jest pierwszym grzechem i początkiem wszystkich grzechów, a to ze strony
odwrócenia się od Boga, które w grzechu jest rzeczą główną.
Ad 1. Twierdzenie, że pycha jest początkiem każdego grzechu, nie oznacza, że każdy
poszczególny grzech rodzi się z pychy, lecz oznacza, że każdy rodzaj grzechu ze swej
natury może być spowodowany pychą.
Ad 2. Odstępstwo od Boga jest początkiem pychy ludzkiej, nie w znaczeniu grzechu
odrębnego od pychy, lecz jako pierwszy jej składnik. Albowiem, jak powiedziano w
artykule piątym, pycha dotyczy głównie uległości Bogu, którą odrzuca; zaś w wyniku
tego odrzuca uległość ludziom dla Boga.
Ad 3. Następstwo cnót i występków wcale nie musi być to samo. Występek bowiem
psuje cnotÄ™, a co rodzi siÄ™ pierwsze, ulega zniszczeniu ostatnie. Dlatego o ile wiara jest
pierwsza z cnót, o tyle niewiara jest ostatnia w serii grzechów, bo w pewnych
wypadkach człowiek dochodzi do niewiary w następstwie innych grzechów. Stąd w
objaśnieniu do słów Psalmisty7): Zburzcie, oburzcie aż do gruntu w niej
powiedziane jest, że dodając grzech do grzechu, człowiek wpadnie w niewiarę . Zaś
Apostoł mówi8): niektórzy zatracając czyste sumienie ulegli też rozbiciu w wierze .
Ad 4. Pychę uważa się za najcięższy grzech stąd, że to, co stanowi o ciężkości grzechu
jest w jej istocie. Dlatego też pycha powoduje wzrost ciężkości w innych grzechach.
Mogą oczywiście jakieś lekkie grzechy poprzedzać pychę; są one popełniane z
niewiadomości lub ułomności. Jednakie wśród grzechów cięższych pierwsze miejsce
147
zajmuje pycha, jako przyczyna wzrostu ciężkości innych grzechów. A ponieważ to, co
jest pierwsze jako przyczyna grzechów, jest ostatnie w odstępowaniu od nich, dlatego
w objaśnieniu do słów Psalmu9): będę oczyszczeń od grzechu największego jest
powiedziane: ,,mianowicie od grzechu pychy, która jest ostatnia u tych, co wracają do
Boga, a pierwsza u odchodzÄ…cych od Boga .
Ad 5. Filozof łączy pychę z udawanym męstwem, nie jakoby pycha tylko na tym
polecała, lecz w znaczeniu, że człowiek myśli, iż pokazując się mężnym czy
zuchwałym, prędzej zyska u ludzi uznanie swej wyższości.
Artykuł 8.
CZY PYCHA JEST GRZECHEM GAÓWNYM ?
1. Wydaje się że tak, ponieważ Izydor1) i Kassian2) wymieniają pychę wśród
grzechów głównych.
2. Pycha wydaje się być tym samym co próżność, bo obie szukają wyższości. A
ponieważ próżność jest zaliczona do grzechów głównych, wobec tego to samo należy
zrobić z pychą.
3. Mówi Augustyn3), że pycha rodzi zazdrość i zawsze występuje w jej
towarzystwie . A ponieważ zazdrość jest grzechem głównym4), wobec tego tym
więcej pycha.
Wszakże Grzegorz5) nie wymienia pychy między grzechami głównymi.
Odpowiedz: Jak wyżej powiedziano6), na pychę można patrzeć dwojako: albo w niej
samej, jako pewien grzech specjalny; albo z uwagi na jej powszechny wpływ na
wszystkie grzechy. Otóż grzechami głównymi nazywamy pewne grzechy specjalne, z
których powstaje wiele rodzajów grzechów. Dlatego niektórzy uczeni, biorąc pychę
jako grzech specjalny, zaliczyli ją do grzechów głównych.
Natomiast Grzegorz wziął pod uwagę powszechny wpływ wywierany przez pychę na
wszystkie występki i nie zaliczył jej do innych grzechów głównych, lecz uznał ją za
matkę i królową wszystkich występków, mówiąc 5): Królowa występków pycha,
skoro zwyciężyła i opanowała serce, zaraz oddaje je dla zniszczenia siedmiu głównym
występkom jakby jakimś swoim podwładnym dowódcom, z których wyrasta mnóstwo
innych występków .
Ad l. Odpowiedz jest jasna.
Ad 2. Pycha nie jest tym samym co próżność, lecz jej przyczyną. Bo pycha jest
wykolejonym dążeniem do wyższości, natomiast próżność dąży do okazania
wyższości.
Ad 3. Fakt, że zazdrość, będąca grzechem głównym, rodzi się z pychy, nie daje
podstaw do wniosku, że pycha jest grzechem głównym, lecz tylko że jest czymś
bardziej naczelnym niż grzechy główne.
148
ZAGADNIENIE 163.
O GRZECHU PIERWSZEGO CZAOWIEKA
Zastanówmy się teraz nad problemem grzechu pierwszego człowieka, którym była
pycha, badając 1) Jego grzech. 2) Karę za ten grzech. 3) Pokusę, która doprowadziła
go do grzechu.
Pierwsze zbadamy szukając odpowiedzi na cztery pytania: l. Czy pycha była
pierwszym grzechem pierwszego człowieka? 2. Co pierwszy człowiek zamierzał
osiągnąć tym grzechem? 3. Czy jego grzech był cięższy niż wszystkie Inne grzechy?
4. Kto więcej zgrzeszył, mężczyzna czy kobieta?
Artykuł 1.
CZY PIERWSZY GRZECH PIERWSZEGO CZAOWIEKA BYA PYCH ?
Wydaje się, że pycha nie była pierwszym grzechem pierwszego człowieka,
ponieważ:
1. Mówi Apostoł1), że ,,przez nieposłuszeństwo jednego człowieka grzesznikami stało
się wielu . A ponieważ pierwszy grzech pierwszego człowieka jest tym, przez co
wszyscy ludzie stall siÄ™ grzesznymi w grzechu pierworodnym, zatem nie pycha, lecz
nieposłuszeństwo było pierwszym grzechem pierwszego człowieka.
2. Objaśniając słowa Ewangelii2): rzeki mu szatan . Ambroży powiada3), że diabeł
kusił Chrystusa w tym samym porządku, w jakim zwyciężył pierwszego człowieka. A
ponieważ Chrystus najpierw był kuszony do łakomstwa, bo napisane jest4): jeśli
jesteś Synem Bożym, rzecz, aby te kamienie chlebem się stały , zatem pierwszym
grzechem pierwszego człowieka było łakomstwo, a nie pycha.
3. Człowiek zgrzeszył za namową diabła. Lecz czyniąc to diabeł obiecał człowiekowi
wiedzę, co wynika z Księgi Rodzaju5). Zatem powodem pierwszego nieporządku
dokonanego przez człowieka było dążenie do wiedzy, a więc cieka-wość, która wobec
tego była pierwszym grzechem, a nie pycha. [ Pobierz całość w formacie PDF ]