Odnośniki


[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Skąd się bierze efekt długości słowa? Wyjaśnienie można znalezć w modelu
pamięci operacyjnej, a dokładniej w ograniczeniach czasowych związanych z pętlą
fonologiczną (Baddeley, 1997). Czas artykulacji poszczególnych jednostek wpływa
na tempo ukrytego powtarzania dokonującego się w pętli artykulacyjnej. Szybka
artykulacja umożliwia odświeżenie większej liczby śladów, zanim nastąpi ich
rozpad, a w konsekwencji prowadzi do zwiększenia zakresu pamięci.
Pamięć operacyjna 177
Rysunek 6.8. Zależność pomiędzy długością słowa (liczbą sylab), szybkością
czytania i reprodukcją (za: Baddeley, Thomson i Buchanan, 1975, s. 583)
Efekt stłumienia artykulacji. Skoro zakres pamięci bezpośredniej zależy Stłumienie arty-
kulacji (articula-
od ukrytego powtarzania dokonującego się w pętli artykulacyjnej, to warto spraw-
tory suppression)
dzić, co się stanie, gdy uniemożliwimy osobie badanej powtarzanie. Czy będzie to
 uniemożliwienie
miało wpływ na zakres pamięci? Baddeley i jego współpracownicy stosowali tzw.
bezgłośnego wyma-
supresję artykulacyjną (articulatory suppression), czyli stłumienie artykulacji.
wiania zapamiętywa-
Polegało to na tym, że podczas odbioru materiału słownego badany musiał stale
nych słów; występuje,
wymawiać jakieś nieistotne słowo, na przykład the, the, the& lub la, la, la&
gdy podczas odbioru
W takiej sytuacji niemożliwa była bezgłośna artykulacja w pętli fonologicznej. materiału badany
musi stale wymawiać
Okazało się, że stłumienie artykulacji obniża zakres pamięci bezpośredniej,
jakieś nieistotne słowo
a także eliminuje efekt długości słowa (Baddeley, Lewis i Vallar, 1984; cyt za:
(na przykład la, la, la).
Baddeley, 1997). Jest to jeszcze jedno potwierdzenie tego, że efekt długości słowa
zależy od tempa bezgłośnego powtarzania. Podobne wyniki uzyskali badacze,
którzy porównywali zakres pamięci w zależności od języka  stłumienie artyku-
lacji sprawiło, że różnice pomiędzy językami nie występowały (Ellis i Hennelly,
1980; Chincotta i Underwood, 1997).
178 Systemy pamięci krótkotrwałej
Od czego zależy zakres pamięci bezpośredniej? Badania Baddeleya i jego
współpracowników pokazały, że zakres pamięci materiału słownego jest wyzna-
czony przez dwa czynniki: 1) czas rozpadu śladu pamięciowego w magazynie
fonologicznym, który wynosi około 2 sekund i 2) czas potrzebny na odświeżenie
śladu przez bezgłośną artykulację. Baddeley, Thomson i Buchanan (1975) pro-
ponują wobec tego przedefiniowanie pojemności pamięci: należy ją określać nie
ze względu na liczbę przechowywanych elementów lub porcji informacji, lecz ze
względu na czas. W tym ujęciu zakres pamięci odpowiada liczbie jednostek
dowolnej długości, które mogą być wymówione w ciągu około 2 sekund.
A co z magiczną siódemką? Niewątpliwie liczba porcji informacji także odgrywa
rolę. Zhang i Simon (1985) posłużyli się w badaniach ideogramami chińskimi jako
porcjami informacji. Zastosowali trzy rodzaje ideogramów różniące się długością
artykulacji: nazwy jednosylabowe, słowa dwusylabowe i idiomy czterosylabowe.
Stwierdzili, że zakres pamięci zależy zarówno od długości wymawianych jednostek
mierzonej liczbą sylab, jak i od liczby porcji informacji. Zrednia liczba odtwarza-
nych jednostek zmniejszała się wraz z ich długością i wynosiła odpowiednio: 6,6 dla
nazw jednosylabowych; 4,6 dla dwusylabowych i 3,0 dla idiomów czterosylabowych.
Trzeba jednak zauważyć, że duże porcje informacji pozwoliły zapamiętać więcej
sylab niż małe porcje. W przypadku największych porcji, którymi były idiomy,
zakres pamięci obejmował 12 sylab, a w przypadku najmniejszych tylko 6,6
(średnich 9,2).
Baddeley (1994 b) uważa, że liczba porcji informacji, które można utrzymy-
wać w pamięci jest częściowo ograniczona pojemnością centralnego systemu wyko-
nawczego. Porcje można tworzyć na różne sposoby, wykorzystując zarówno właści-
wości prozodyczne materiału słownego (akcent, pauzy itp.), jak i znaczeniowe.
Porcjowanie jest istotną, ale nie jedyną zmienną wpływającą na zakres pamięci.
Z badań prowadzonych pod kierunkiem Baddeleya (2000 a) wynika, że zakres
pamięci werbalnej zależy w dużym stopniu od czynników fonologicznych (podo-
bieństwa fonologicznego słów, długości słów), ale także jest w pewnym stopniu
wrażliwy na podobieństwo wizualne słów. Podlega też wpływowi czynników se-
mantycznych i lingwistycznych, gdy przechowywane są zdania.
Do czego służy pętla artykulacyjna? Jej funkcje znacznie wykraczają poza [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • brzydula.pev.pl

  • Sitedesign by AltusUmbrae.