Odnośniki
- Indeks
- Saul John Drugie dziecko
- Pratchett_Terry_ _Nomow_Ksiega_Kopania_scr
- Cabot Meg (Jenny Carroll) PośÂredniczka 2 Dziewić ty klucz
- Fran Detela Svetloba in senca
- Her Russian Protector 4 Nikolai
- Christie Agata Spotkanie w Bagdadzie
- HT161. Ross JoAnn Ten trzeci
- 422. Gerard Cindy Wszystko, co najwaśźniejsze
- Tunel strachu
- Boris Pahor Vila ob jezeru
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- torres9.htw.pl
rwącym szeptem. Słucham i czekam na okazję, żeby się od niej
uwolnić.
Przemówienia nauczyła się na pamięć. Patrzyłem na jej spękane
wargi, z których sypały się słowa, suche i bystro rwące, często
wymawiane tak, jakby ich nie rozumiała. Te słowa, te słowa
pętały jej zapał. Mówi, że zwracała się do wielu młodych ludzi,
którzy mają wyruszyć na wojnę, którym śmierć zajrzy wkrótce w
oczy. Jej obowiązkiem jest powiedzieć im, że jeśli zechcą,
wystarczy wyciągnąć rękę, żeby znalezć ratunek dla siebie. Może
ich uratować tylko wiara. Rozmawiała z tyloma młodymi ludzmi,
którzy wrócili z dżungli i okopów, wyszedłszy cało spod
morderczego ostrzału jedynie dzięki swojej wierze. Doktryna
scjentystów to nie zabobony, lecz prawdziwa nauka, jak to
udowodniono. Ma tu broszurę z oświadczeniami napisanymi
przez żołnierzy, którzy wiedzą, co to wiara.
Przez cały ten czas jej twarz i twarde brązowe kulki oczu nie
zmieniają wyrazu. Mówiąc pisze coś na kartce w bloczku. Kiedy
skończy, wręcza ci tę kartkę. Są na niej nazwy i adresy
rozmaitych kościołów i czytelni w tej okolicy. I to już wszystko.
Teraz jest zdana na twoją laskę. Czeka. Jej ściągnięte wargi
przypominają szew zle zszytej
259
piłki baseballowej. Twarz jej płonie i kurczy się pod twoim
spojrzeniem, każdy wiosek w kącikach ust zdaje się jeżyć. Kiedy,
po dłuższej chwili, nie wyrazisz chęci zakupienia jednego z
traktatów, odchodzi, stukając sfatygowanymi bucikami po
chodniku, ze swoim brzemieniem ciężkim jak worek piasku.
Wczoraj wydała mi się jeszcze bardziej chora. Jej skóra miała
ceglasty kolor, oddech był kwaśny. W starym berecie
zakrywającym na pół bliznę i w grubym, ufarbowanym na czarno
palcie zapiętym pod szyję wyglądała jak drugorzędny przywódca
polityczny na emigracji, niepożądany, nędzny, zżerany podwójną
gorączką.
Zwróciła się do mnie swoim zwykłym szeptem.
- Rozmawiała pani ze mną przed dwoma tygodniami -
powiedziałem.
- Och, hm... mam tu broszurę scjentystów. I oświadczenia
złożone przez...-brnęła dalej.
Nabrałem teraz przekonania, że musi upłynąć tych kilka
dodatkowych minut, zanim dotrze do niej to, co powiedziałem.
Już chciałem zapytać: - Czy pani zle się czuje? - lecz
powstrzymałem się w obawie, żeby jej nie urazić. Wargi miała
spękane bardziej niż kiedykolwiek. Na czubku górnej zrobił jej
się skwarek.
- %7łołnierzy z Bataanu* - dokończyłem. - Te, o których mówiła mi
pani ostatnim razem.
- Tak. Pięć centów.
- Którą broszurę wolałaby mi pani sprzedać, tę czy inną?
Podała mi oświadczenia żołnierzy.
- Pan też idzie do wojska? To tę. - Wzięła monetę i włożyła ją do
kieszeni oblamowanej podpalanym futerkiem. Potem dodała: -
Zamierza ją pan przeczytać?
Nie mam pojęcia, co mnie powstrzymało od potwierdzenia.
- Spróbuję znalezć na nią chwilę czasu - oświadczyłem.
- Nie, wobec tego pan nie zamierza jej przeczytać. Wezmę ją z
powrotem.
* Bataan - półwysep na poludniowo-zachodnim Luzonie na
Filipinach, gdzie w r. 1942 toczyły się ciężkie walki między
oddziałami japońskimi a amerykańsko-filipińskimi (przyp.
tłum.).
261
- Chciałbym ją zatrzymać.
- Zwrócę panu pieniądze. Proszę, tu jest pańska pięcio-centówka.
Nie wziąłem jej. Kobieta pokręciła opuszczoną głową jak
rozżalone dziecko.
- Mam zamiar ją przeczytać - rzekłem. Schowałem broszurę do
kieszeni płaszcza.
- Nie wolno być dumnym - powiedziała. yle zrozumiała mój
uśmiech. W tym momencie robiła wrażenie poważnie chorej; jej
oczy miały wciąż twarde brązowe tęczówki, ale białka przestały
być wilgotne i na każdym z nich pojawiła się wyschnięta smużka
żyłki.
- Daję słowo, że ją przeczytam.
Wyciągnęła sztywno rękę po broszurę, a teraz ją cofnęła. Przez
chwilę, podczas gdy obserwowałem jej twarz o niewielkiej
brodzie i wysokim oszpeconym czole, myślałem, że straciła
poczucie, gdzie się znajduje. Po jakimś czasie wzięła jednak
swoją torbę i poszła sobie.
10 marca
Wczorajszy deszcz zamienił się w nocy w śnieg. Znowu ziąb.
12 marca
Dostałem od Kitty kartkę z zapytaniem, dlaczego ostatnio do niej
nie wpadam. Podarłem kartkę, zanim Iva mogła ją zobaczyć. Nie
myślałem ostatnio o Kitty. Nie odczuwam specjalnie jej braku.
15 marca
W niedzielę było ciepło i pachniało wiosną. Odwiedziliśmy
Almstadtów. Wieczorem spacerowałem po Parku Humboldta,
wzdłuż zatoki, i poszedłem przez most do przystani, gdzie
zazwyczaj dyskutowaliśmy o Człowieku i nadczłowieku Shawa i
gdzie, jeszcze wcześniej, z Johnem Pearlem obrzucałem jabłkami
z dzikiej jabłonki parki siedzące na ławkach pod galerią.
Powietrze miało mdły zapach mokrych gałązek i butwiejących
brązowych strąków, ale było aksamitne i niosło niewyrazną, lecz
podniecającą wizję łąk, masy drzew, niebieskich i rdzawych
kamieni i błyszczących kałuż. Po zmierzchu, kiedy wraca-134
łem do domu, lunął ciepły, rzęsisty deszcz, zupełnie nagle i bez
najmniejszego ostrzeżenia. Ruszyłem biegiem.
16 marca
Kolejna rozmowa z Duchem Alternatyw.
- Nie potrafię wyrazić, jak bardzo jestem wdzięczny za pańskie
ponowne odwiedziny.
- Tak?
- I chciałbym przeprosić.
- Nie ma potrzeby.
- I wytłumaczyć się.
- Przywykłem do obelg. To wchodzi w zakres moich
obowiązków.
- Ale chciałem powiedzieć... jestem człowiekiem bitym i
kopanym.
- Aatwo tracącym równowagę.
- Wie pan, jak to bywa. Jestem gnębiony, popychany, szczuty,
dręczony, łajany, zapędzany w kozi róg...
- Przez co? Przez sumienie?
- No, przez pewien rodzaj sumienia. Nie odnoszę się do niego z
takim respektem jak do własnego. To publiczna część mojego ja.
Sięga głęboko. Krótko mówiąc, to świat uwewnętrzniony.
- A czego ono chce?
- Chce, żebym przestał żyć w ten sposób. Popycha mnie do tego,
żebym się przestał troszczyć o to, co się ze mną stanie.
- Kiedy się poddasz?
- Otóż to.
- Dlaczegóż więc tego nie uczynisz? Przecież przygotowujesz się
do innego życia...
- I myśli pan, że powinienem zaprzestać?
- Najrozleglejsze doświadczenia danego ci czasu niewiele mają
wspólnego z życiem. Czy pomyślałeś o przygotowaniu się na to?
- Na śmierć? Jest pan zły na mnie, bo rzuciłem skórką od
pomarańczy?
- Mówię poważnie.
- A na co tu się przygotowywać? Nie można się przygotować do
niczego prócz życia. Nie trzeba niczego umieć, żeby umrzeć.
Trzeba tylko się nauczyć, że pewnego dnia się
265
umrze... Tego nauczyłem się dawno. Nie, obaj żartujemy. Wiem,
że nie o to panu chodziło.
- Niezależnie od tego, co miałem na myśli, ty i tak to przekręciłeś.
- Nie. Ale ja mówię pól żartem, pół serio. Pan chce, żebym
wielbił antyżycie. A ja twierdzę, że poza życiem nie ma wartości.
Nie liczy się nic prócz życia.
- Nie będziemy się o to sprzeczać. Ale cóż to za koszmarne cele!
Wszyscy inni też wiszą w powietrzu. Jeśli przeżyjesz, będziesz
mógł stanąć na nogi.
- Ale to jest ważne, Tu As Raison Aussi. I po co ten pośpiech?
Tyle tu jeszcze mam ważnych spraw. Choćby cała kwestia moich
prawdziwych, nie pozornych zadań jako człowieka.
- Och, rzeczywiście. Na jakiej podstawie sądzisz, że sam
potrafisz uporać się z tymi sprawami?
- A od kogo miałbym zacząć jak nie od siebie?
- Co za bzdury!
- Ale na te pytania trzeba znalezć odpowiedz.
- Czyż nie zmęczył cię ten pokój?
- Sprzykrzył mi się na śmierć.
- Czy nie wolałbyś być raczej w ruchu, na dworze, gdzie indziej? [ Pobierz całość w formacie PDF ]